O sábado 4 de maio de 2024 en Soutelo de Montes tivo lugar un evento musical de gran significado para a cultura galega: o "IX Festival de Música Tradicional de Forcarei". Organizado pola Banda de Gaitas de Forcarei, este certame ten como obxectivo principal reunir a diversas agrupacións nun mesmo escenario para poñer en valor a rica cultura e tradición musical de Galicia.

Este festival non só é unha oportunidade para desfrutar da música tradicional galega, senón que tamén serve como homenaxe a aquelas persoas e institucións que dedicaron os seus esforzos a promover e preservar esta importante parte do noso patrimonio cultural. Nesta ocasión, a IX edición do festival estivo dedicada ao centenario da proclamación de Avelino como mellor gaiteiro de Galicia, no concurso celebrado en Santiago de Compostela en 1924.

O evento comezou con actuacións emocionantes, como a dos Alegres, quen, antes de comezar a tocar, compartiron con todos os presentes un recordo especial relacionado coa figura de Avelino Cachafeiro. O repertorio elexido para a ocasión foi unha homenaxe aos Soutelo: Eicho de dar queridiña, A volta da festa, Foliada de Luxán e Farruquiña, chaman á porta.

A continuación a gaiteira Nadia Vázquez, envolveu ao público coa súa interpretación de Ironía e Fandango, Polavila en Fonsagrada e Hey-Hey. 

Acto seguido foi o momento de Lus de Keikoa. Este grupo, tamén procedente de Forcarei, encheu o aire con melodías tradicionais como Muiñeira de Riamonde, Mazurca Hermida e Polo Rueiro de Bando, transportando a audiencia a través dos sonidos da nosa terra.

A continuación, Bellón-Maceiras subiu ao escenario para continuar a festa co seu repertorio. Interpretou con maestría pezas como Barca de Pedra, Danza de San Roque de Hío e Pasodoble de Santa Xuliana, enriquecendo a experiencia musical do festival coa súa habilidade e sensibilidade artística.

Finalmente, os integrantes da Banda de Gaitas de Forcarei tomaron o escenario para pechar con chave de ouro esta emocionante xornada musical. Para a ocasión, escolleron un repertorio especial que incluíu pezas como Pasodobre de Santiago, O Candileiro, Alborada de Rosalía de Castro (unha homenaxe ao repertorio dos Gaiteiros de Soutelo), Robusta Habanera e a animada polca Santardam. Ademais, destacar a colaboración de Anxo Angueira, presidente da Fundación Rosalía de Castro e académico da Real Academia Galega, quen acompañou á banda nunha interpretación especial da Alborada de Rosalía de Castro, enriquecendo a experiencia musical coa súa profunda conexión coa cultura galega.

A celebración tamén contou cunha presentación didáctica, magnificamente impartida polo músico e docente Rubén Troitiño. Nesta ocasión, Troitiño non só contextualizou a importancia histórica de Avelino Cachafeiro e dos gaiteiros de Soutelo e a súa influencia na música galega, senón que tamén compartiu con entusiasmo materiais orixinais, como artigos de prensa e discos de pizarra con máis de 90 anos de antigüidade das gravacións orixinais do cuarteto Os Gaiteiros de Soutelo. Ademais, mostrou un dos punteiros que conserva na actualidade, grazas á xenerosidade da familia que llos entregou para o seu estudo e conservación, subliñando a importancia de preservar estas pezas como testemuñas vivas da nosa rica herencia cultural. Durante a súa presentación, Troitiño tamén puxo de relevo a estreita relación entre Avelino Cachafeiro e Castelao, así como a influencia da figura de Rosalía de Castro na música e na identidade galega. Con estas reflexións, Troitiño enriqueceu a experiencia do festival, achegando ao público unha visión profunda e comprensiva da historia e a importancia de Avelino Cachafeiro.